رمز ماندگاری «دفاع مقدس» روایت صحیح در جنگ روایت‌ها/ خیز بلند بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در «فضای مجازی»
گروه حماسه و جهاد دفاع‌پرس: «دستگاه تولید محتوا را تقویت کنید؛ ما به این مسأله احتیاج داریم»؛ در روزگاری که دشمن در فضای مجازی برای ارزش‌ها و اعتقادات ما نقشه کشیده است، این توصیه رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدار با اعضای شورای‌عالی فضای مجازی، وظیفه دستگاه‌های فرهنگی را چندبرابر می‌کند؛ چراکه دستگاه‌های فرهنگی هرکدام برای تولید محتوا در فضای مجازی وظایفی را برعهده دارند.
دشمن در عرصه «جنگ روایت‌ها»، بخش زیادی از توان و ظرفیت خود در فضای مجازی را به شبهه‌افکنی و وارونه نشان دادن حقایق و ارزش‌های انقلاب اسلامی و دفاع مقدس معطوف ساخته است؛ بنابراین وظیفه دستگاه‌های فرهنگی که در این زمینه فعالیت می‌کنند، این‌روز‌ها برای تولید محتوا، سنگین‌تر است؛ نشان به این نشان که حضرت امام خامنه‌ای تأکید کرده‌اند: «شما اگر انقلاب را روایت نکنید، دشمن روایت می‌کند؛ شما اگر حادثه دفاع مقدس را روایت نکنید، دشمن روایت می‌کند، هر جور دلش می‌خواهد؛ توجیه می‌کند، دروغ می‌گوید آن هم ۱۸۰ درجه خلاف واقع؛ جای ظالم و مظلوم را عوض می‌کند».
بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس که در کشور به‌عنوان نهاد مرجع در زمینه ترویج ارزش‌های دفاع مقدس شناخته می‌شود، براساس عمل به منویات رهبر معظم انقلاب اسلامی، حضور قدرتمند در فضای مجازی و تولید محتوا برای انتشار در این فضا را یکی از وظایف خود دانسته و در این زمینه، تاکنون اقدامات گسترده‌ای را صورت داده است؛ این موضوع را، می‌توان در نمایشگاه «دستاوردهای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در حوزه فضای مجازی» شاهد بود.
سوژه‌ام این‌بار برای گزارش نوشتن، نمایشگاه «دستاوردهای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در حوزه فضای مجازی» است؛ نمایشگاهی که چند روزی است در موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس میزبان بازدیدکنندگانش، از فرماندهان نیرو‌های مسلح گرفته تا دیگر مسئولان کشوری است؛ بنابراین تجهیزات خبرنگاری را بر می‌دارم و سوار مترو می‌شوم تا به ایستگاه شهید حقانی برسم. در مسیر طبق عادت تلفن همراه خود را از جیبم در می‌آورم و صفحه خبرگزاری دفاع مقدس را باز می‌کنم تا کمی اخبار را مرور کنم که متوجه می‌شوم سردار سرلشکر «محمد باقری» رئیس ستادکل نیرو‌های مسلح از نمایشگاه «دستاوردهای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در حوزه فضای مجازی» بازدید کرده است. وقتی خبر‌ها را بیشتر مرور می‌کنم، می‌بینم که سرلشکر باقری پس از بازدید از این نمایشگاه، گفته است: اقدامات بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در حوزه فضای مجازی قابل تقدیر است؛ بنابراین بیشتر علاقه‌مند می‌شوم تا از نمایشگاه «دستاوردهای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در حوزه فضای مجازی» بازدید کنم.
شلوغی مترو و پیاده‌رو موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس که در اطراف آن تجهیزات به یادگار مانده از دوران دفاع مقدس قرار داده شده است را پشت سر می‌گذارم و خودم را به محل برگزاری نمایشگاه می‌رسانم؛ قبل از آن‌که به نمایشگاه برسم، به خودم می‌گفتم که طبیعتاً دستاوردهای به‌نمایش درآمده در این نمایشگاه زیاد است؛ پس سعی کنم که بیشتر به سراغ دستاوردهای شاخص بروم. وقتی وارد نمایشگاه می‌شوم و یکی‌یکی غرفه‌ها را بازدید می‌کنم، می‌فهمم که درست فکر کرده‌ام؛ چراکه تقریباً همه معاونت‌ها و ادارات‌کل بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس، دست به تولیداتی انبوه در حوزه فضای مجازی زده‌اند، از بارگذاری اطلاعات شهدا نظیر زندگی‌نامه و وصیت‌نامه آن‌ها در وب‌سایت‌ها و نرمافزارها گرفته تا تولیداتی نظیر اینفوگرافی، فیلم، مستند، موشن‌گرافی، موشن‌کمیک، پادکست‌های صوتی و... که برخی از آن‌ها با استفاده از علوم روز نظیر هوش مصنوعی صورت گرفته است. از طرفی دیگر نیز آن‌چه در این نمایشگاه می‌بینم، از تلاش‌های مجاهدت‌گونه برای بازنشر این تولیدات در فضای مجازی و شبکه‌سازی‌های گسترده در این خصوص حکایت دارد. همچنین تقریباً می‌شود گفت که همه استان‌ها، امکان بازدید مجازی از مرکز فرهنگی و موزه دفاع مقدس استان خود را فراهم کرده و در این نمایشگاه، به نمایش گذاشته‌اند.
اولین غرفه‌ای که بازدید می‌کنم، غرفه خبرگزاری دفاع مقدس است؛ خبرگزاری دفاع مقدس گزارش فعالیت‌های خود در فضای مجازی، از تعداد کانال‌ها و صفحات مجازی گرفته تا فعالیت‌های دیگر خود را در معرض دید بازدیدکنندگان قرار داده است؛ البته این کار را اغلب غرفه‌ها که معاونت‌های مختلف و ادارات‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس هستند نیز انجام داده‌اند؛ بنابراین راه می‌افتم و به سراغ دیگر غرفه‌ها می‌روم تا نگاهی به آمار و فعالیت‌ها و دستاوردهای آن‌ها بیندازم.
غرفه موزه انقلاب اسلامی و دفاع مقدس که روبه‌روی غرفه خبرگزاری دفاع مقدس قرار دارد، دومین غرفه‌ای است که از آن بازدید می‌کنم؛ می‌خواهم بدانم موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس با چه دستاورد‌هایی در حوزه فضای مجازی به نمایشگاه آمده است. متصدی غرفه، سامانه بازدید مجازی تعاملی موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس را به من نشان می‌دهد که در آن، کاربر می‌تواند از بخش‌های مختلف موزه همراه با توضیحات راوی، بازدید کند. همچنین سامانه یکپارچه کتاب‌های موزه و اطلس یادمان‌های شهدای گمنام استان تهران از دیگر دستاورد‌هایی است که موزه ملی انقلاب اسلامی و دفاع مقدس به نمایشگاه «دستاوردهای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در حوزه فضای مجازی» آورده است.
قدم‌زنان بازدید خود از بخش‌های مختلف نمایشگاه را ادامه می‌دهم و به سراغ غرفه‌های ادارات‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان‌ها می‌روم و یکی‌یکی دستاوردهای شاخص آن‌ها در حوزه فضای مجازی را بازدید می‌کنم. در میان این دستاوردهای نرمافزاری و سایت‌های جامعی که به معرفی شهدا و نشر آثار و مطالب تولیدشده درباره آن‌ها می‌پردازند، بسیار زیاد است و این دستاوردها، به‌غیر از محتواهایی است که در صفحه‌های اختصاصی هر استان، در پرتال بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس بارگذاری می‌شود.
نمونه‌های شاخص زیادی از این نوع دستاوردها وجود دارد؛ مثلاً اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان بوشهر سایت «از تبار رئیسعلی» را در غرفه خود به نمایش گذاشته است که اطلاعات جامعی از شهدای این استان و آثار و تولیدات مرتبط با آن‌ها را در اختیار مخاطبان خود قرار می‌دهد، یا این‌که اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان اردبیل نرم‌افزار «لاله‌های روحانی» را به نمایشگاه آورده است، نرمافزاری که به معرفی ۳۸ شهید شاخص روحانیت این استان می‌پردازد و همچنین اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان استان سمنان نیز یک نرم‌افزار جامع دفاع مقدس با عنوان «مجاوران خورشید» را در نمایشگاه، در معرض دید بازدیدکنندگان قرار داده است.
بازدید از غرفه‌های ادارات‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان‌ها، نشان می‌دهد که بازار تولید بازی‌های رایانه‌ای و تلفن همراه با موضوعات دفاع مقدس و مقاومت، توسط بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در روزگاری که فضای مجازی در زندگی مردم نقش پررنگی ایفا می‌کند، چقدر داغ شده است؛ مثلاً استان سیستان و بلوچستان یک بازی با عنوان «چهل و یک» را به‌نمایش گذاشته است که سناریو آن براساس خاطرات رزمندگان لشکر ۴۱ ثارالله (ع) از عملیات‌های «کربلای چهار» و «کربلای پنج» طراحی شده است. همچنین بازی «فرمانده» که یک بازی تعاملی است نیز سوغات استان آذربایجان شرقی به نمایشگاه «دستاوردهای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در حوزه فضای مجازی» است و از سویی دیگر نیز استان کهگیلویه و بویراحمد بازی سه‌بعدی «تک‌تیرانداز» درباره شهید «عبدالرسول زرین» که تک‌تیرانداز اسطوره دفاع مقدس است را به نمایشگاه آورده است؛ البته این‌ها تنها چند نمونه از دستاوردهای ادارات‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در حوزه بازی‌های رایانه‌ای بود که در نمایشگاه وجود دارد.
همچنان که از غرفه‌های مختلف ادارات‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در نمایشگاه «دستاوردهای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در حوزه فضای مجازی» بازدید می‌کنم، تولیدات زیادی را می‌بینم که در آن QR CODE هایی وجود دارد و کاربران را برای دریافت اطلاعات بیشتر، به صفحات مجازی هدایت می‌کند؛ مثلاً استان کهکیلویه و بویراحمد، دفترچه‌هایی شبیه شناسنامه را برای شهدای شاخص استان خود طراحی کرده است که در آن اطلاعاتی درباره شهید وجود دارد و کاربران می‌توانند با اسکن QR CODE هایی که در آن وجود دارد، به اطلاعات بیشتری درباره آن شهید والامقام دست پیدا کنند.
استان خوزستان هم پلاک‌هایی را طراحی کرده است که در یک طرف آن نام افراد نوشته شده و به آن‌ها هدیه داده می‌شود و در طرف دیگر آن QR CODE وجود دارد که افراد با اسکن آن می‌توانند به یک بازی با موضوع دفاع مقدس دسترسی پیدا کنند؛ البته این‌ها تنها چندمورد از نمونه‌های استفاده از امکان QR CODE است که در این نمایشگاه، در معرض دید بازدیدکنندگان قرار گرفته است و تقریباً می‌توان گفت که همه غرفه‌ها از چنین امکانی استفاده کرده‌اند.
استفاده از فناوری‌های نوین نظیر «VR» ،«AR»، «هوش مصنوعی» و «متاورس» نیز مهم‌ترین نکته‌ای است که در بازدید از نمایشگاه «دستاوردهای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در حوزه فضای مجازی» می‌بینم و می‌توانم به جرأت بگویم که بهره‌گیری از چنین فناوری‌هایی، ترویج ارزش‌های دفاع مقدس و فرهنگ ایثار و شهادت را متحول کرده است. دستاوردهای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در این حوزه‌ها هم بیش از آن‌چه است که فکر می‌کنم؛ از نرمافزارها و بازی‌هایی که از این فناوری‌ها استفاده می‌کنند گرفته تا بازدید مجازی از مناطق عملیاتی دفاع مقدس، یادمان‌های راهیان نور و موزه‌های دفاع مقدس؛ برای نمونه در این حوزه‌ها نیز برخی از ادارت‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس برای این‌که به تصاویر قدیمی دوران دفاع مقدس، اصطلاحاً رنگ و لعاب دوباره‌ای ببخشند، از قناوری هوش مصنوعی استفاده کرده‌اند و تقریباً می‌توان گفت که تمامی استان‌ها فناوری VR و بازدید مجازی را در راستای ترویج ارزش‌های دفاع مقدس به خدمت گرفته‌اند.
اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان قزوین با بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، دو دستاورد را نمایشگاه «دستاوردهای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در حوزه فضای مجازی» آورده است؛ اول، شبیه‌سازی عملیات «شفق» سرلشکر خلبان «عباس بابایی» که کاربر می‌تواند ضمن گفت‌وگو با شهید «عباس بابایی» به همراه وی با سوار شدن بر جت نظامی، به مناطق عملیاتی پرواز کند و دوم، هولوگرام سه‌بعدی شهید «محمدعلی رجایی» که قابلیت ارتباط با افراد را دارد و می‌تواند در موضوعات مختلف با آن‌ها به بحث و گفت‌وگو بنشیند. همچنین اداره‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان خوزستان نیز هوش مصنوعی را در راستای وصیت‌نامه‌خوانی شهدا به خدمت گرفته است؛ به‌طوری که شهدا با لب و دهان و صدای خودشان، وصیت‌نامه‌شان را می‌خوانند؛ البته از این نوع کارها در نمایشگاه کم نبود.
هولوگرام سه‌بعدی شهید «محمدعلی رجایی»
همچنان در میان غرفه‌های نمایشگاه «دستاوردهای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در حوزه فضای مجازی» قدم می‌زنم و یکی‌یکی دستاوردها را نظاره می‌کنم. در میان غرفه‌ها به‌غیر از ادارت‌کل حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس استان‌ها، مراکز و سازمان‌های زیر مجموعه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس نیز حضور داشته و دستاوردهای خود را در این نمایشگاه، در معرض دید بازدید کنندگان قرار داده‌اند. غرفه مرکز دانشنامه استانی دفاع مقدس یکی از این غرفه‌هاست که وقتی از متصدی آن می‌خواهم تا درباره دستاوردهای این مرکز در حوزه فضای مجازی توضیح دهد، از روند بارگذاری ۲۵ هزار مدخل دانشنامه استانی دفاع مقدس و ۴ هزار مقاله تاییدشده، در سایت «مرکز دانشنامه استانی دفاع مقدس» سخن می‌گوید.
همچنین وقتی به غرفه «سازمان توسعه و ترویج فرهنگ دفاع مقدس در فضای مجازی و ماهواره‌ای» می‌رسم نیز در رأس دستاورد‌هایی که این سازمان به نمایشگاه آورده است، سامانه هوش مصنوعی «گنجینه هوشمند» را می‌بینم که می‌توان تصویری را در آن بارگذاری و تصویر یک شهید که مشابه آن است را دریافت کرد. همچنین از دیگر دستاوردهای این سازمان می‌توان به واقعیت‌مجازی «شکست حصر سوسنگرد» و واقعیت‌افزوده «حماسه و دفاع» که کاربر می‌تواند اطلاعات کتاب‌ها را به‌صورت زنده در تلفن همراه مشاهده کند، اشاره کرد.
سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های مشارکت زنان در دفاع مقدس نیز به‌عنوان یکی از سازمان‌های مهم بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس نیز با دستاور‌های خود در فضای مجازی، به نمایشگاه آمده است. وقتی به این غرفه می‌رسم و از غرفه‌دار آن سوال می‌کنم که این سازمان چه دستاورد‌هایی را به نمایشگاه «دستاوردهای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در حوزه فضای مجازی» آورده است، او نیز مانند همه غرفه‌داران به تولیداتی نظیر اینفوگرافی، کتاب، پادکست، موشن‌گرافی، فصل‌نامه و... و همچنین فعالیت‌های گسترده در شبکه‌های اجتماعی اشاره می‌کند و در ادامه از جمع‌آوری بانک اطلاعاتی ۱۷ هزار زن شهیده، جانباز و آزاده سخن می‌گوید.
غرفه «سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های مشارکت روحانیت در دفاع مقدس» نیز در کنار غرفه «سازمان حفظ آثار و نشر ارزش‌های مشارکت زنان در دفاع مقدس» قرار دارد که غرفه‌دار آن نیز یک روحانی جوان است. وقتی به غرفه این سازمان می‌رسم و از غرفه‌دار درباره دستاوردهای آن سازمان در حوزه فضای مجازی سوال می‌کنم، وی از بارگزاری حدوداً ۵۰۰ کتاب در فروشگاه‌های اینترنتی و همچنین تبدیل برخی از این کتاب‌ها به کتاب صوتی و معرفی تعدادی از کتاب‌ها در خبرگزاری دفاع مقدس خبر می‌دهد؛ البته این کارها، به‌غیر از تولیدات چندرسانه‌ای و... و همچنین فعالیت‌هایی است که در شبکه‌های اجتماعی صورت می‌گیرد.
احساس می‌کنم اطلاعاتی که جمع‌آوری کرده‌ام تا در گزارشم استفاده کنم، مقداری زیاد شده که این‌هم به‌دلیل دستاوردهای بسیاری است که در نمایشگاه وجود دارد؛ لذا سعی می‌کنم بیشتر درباره دستاوردهای شاخص‌تر از غرفه‌داران سوال کنم. غرفه بعدی که می‌روم، غرفه «سازمان پیشکسوتان جهاد و مقاومت» است. در این غرفه هم غرفه‌دار سامانه‌ها و نرم‌افزار‌هایی را به من معرفی می‌کند که مهم‌ترین آن، «سامانه بانک اطلاعات پیشکسوتان دفاع مقدس» است؛ سامانه‌ای که در آن اطلاعات پیشکسوتان جهاد و مقاومت به تفکیک استان، محل خدمت و... ثبت و ضبط شده است. همچنین سایت «بازار محتوی جبهه» که در آن بسته‌های محتوایی ویژه فعالان فضای مجازی برای جهاد تبیین وجود دارد نیز یکی دیگر از دستاوردهای مهم «سازمان پیشکسوتان جهاد و مقاومت» در نمایشگاه «دستاوردهای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در حوزه فضای مجازی» است.
«سازمان هنری و امور سینمایی دفاع مقدس» هم دستاوردهای زیادی را در حوزه فضای مجازی به نمایش گذاشته است؛ این موضوع را زمانی می‌فهمم که به غرفه این سازمان می‌رسم. در غرفه سازمان هنری و امور سینمایی دفاع مقدس، پرتال «هنر دفاع» را می‌بینم که در یک نمایشگر لمسی، به بازدیدکنندگان معرفی می‌شود؛ بنابراین کمی این پرتال را بررسی می‌کنم و بخش‌های مختلفی را همراه با توضیح غرفه‌دار در آن می‌یابم؛ بخش‌هایی از قبیل تولیدات «سینمایی»، «تلوزیونی»، «رادیویی»، «هنر‌های تجسمی»، «هنر‌های نمایشی» و «موسیقی و سرود» و همچنین بخش «پژوهشی و کتاب‌ها»، بخش «شخصیت‌ها» که به معرفی شهدای هنرمند می‌پردازد و بخش «هنرمندان» که هنرمندان فعال در حوزه سینمای دفاع مقدس را معرفی می‌کند.
سامانه سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس نیز دستاورد مهم این سازمان در فضای مجازی است که در نمایشگاه «دستاوردهای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در حوزه فضای مجازی» در معرض دید گذاشته شده است. متصدی غرفه سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس نیز می‌گوید که در این سامانه، کتاب‌های تاریخ شفاهی فرماندهان و رزمندگان، کتاب‌های مرجع اسنادی، معرفی عملیات‌های دفاع مقدس و مطالب اسنادی دیگری یافت می‌شود. همچنین مردم می‌توانند اسناد دفاع مقدس را از طریق این سامانه به سازمان اسناد و مدارک دفاع مقدس ارسال کنند.
آخرین غرفه‌ای که می‌روم، غرفه «ستاد مرکزی راهیان‌نور کشور» است. در این غرفه هم سامانه «ره‌نور» را می‌بینم که ثبت‌نام کاروان‌های دانشجویی، دانش‌آموزی و شخصی، اظهارنامه کاروان‌های راهیان‌نور و ثبت‌نام خادمین شهدا در آن صورت می‌گیرد. همچنین از متصدی غرفه می‌خواهم تا درباره دیگر دستاوردهای این ستاد در حوزه فضای مجازی برای من توضیح دهد؛ لذا غرفه‌دار به توضیح برخی تغییراتی که در سایت ستاد مرکزی راهیان نور کشور صورت گرفته است، می‌پردازد که از جمله این تغییرات ساخت پروفایل اختصاصی برای هر یک از یادمان‌های راهیان‌نور است تا اخبار، اطلاعات و تولیدات درباره یادمان‌ها در آن منتشر شود.
بازدیدم از نمایشگاه «دستاوردهای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش‌های دفاع مقدس در حوزه فضای مجازی» تمام می‌شود؛ نمایشگاهی که بیان‌گر تولید هزاران محتوا در راستای ترویج فرهنگ دفاع مقدس و مقاومت است و هرکدام از دستاورد‌هایی که در این نمایشگاه وجود داشت، می‌تواند گامی باشد در مسیر عمل به فرامین رهبر معظم انقلاب اسلامی در زمینه جهاد تبیین، روایت درست دفاع مقدس و صد برابری کردن تولیدات دفاع مقدس برای جلوگیری از تحریف حقایق این برگ زرین از تاریخ کشورمان.
انتهای پیام/ 113
