شورای پروانه ساخت جریان مقابل انقلاب را تقویت میکند/ نگاه منفی داوران به فیلم کوتاه دفاع مقدس
«عباس عمرانی» کارگردان سینمای مستند در گفتوگو با خبرنگار فرهنگ و هنر دفاع پرس با اشاره به تولید فیلم نیمهبلند «انجماد عقربه» گفت: این کار یک اثر نیمهبلند است که در ژانر دفاع مقدس تولید شده و به زودی برای حضور در جشنوارههای مختلف آمادهی نمایش میشود.
وی درباره داستان «انجماد عقربه» گفت: این فیلم حکایتگر داستان زنی پزشک است که در جریان کارش به دریافتهای دیگری میرسد. او که در حال معالجعهی مجروحین جنگی است کم کم به این اشخاص نزدیک میشود؛ به طوری که این ارتباط باعث میشود تا همکارانش نیز تحت تاثیر رفتار وی قرار گیرند.
کارگردان فیلم «پیادهرو» تصریح کرد: داستان کار یک ایده است که برگرفته از واقعیت شکل گرفته و بخش اعظم آن بر اساس تخیل خودم است. سعی کردم در فیلمنامه یک نگرش تخیلی صورت بکیرد. انجماد عقربه در مدت بیش از 30 دقیقه وارد مرحلهی تدوین و جلوههای ویژه شده و بخش اعظم آن در فضای کامپیوتری ساخته میشود.
عمرانی اظهار کرد: شخصیتهای فیلم «انجماد عقربه» در یک بی زمانی و بیحرکتی ثابت هستند و داستان در مکانهای مختلف پیش میرود. این تثبیت در زمان، خود نشانهای بر تثبیت همین لحظهی مهم در دل تاریخ وعدم فراموشی آن است؛ چنانکه این بخش از تاریخ معاصر کشور را نمیتوان به راحتی از یاد برد.
وی ادامه داد: در روند داستان فیلم همراه با شخصیت اصلی به رزمندگان نزدیک میشویم و تجربیات آنها را از زاویهای دیگر میبینیم رزمندگان تا آخرین لحظه با ایستادگی اجازه نمیدهند تا سنگرشان به تصرف دشمن درآید آنها جانانه میجنگند و البته در این راه بسیار سختی میکشند تعداد بسیاری از آنها زخمی و شهید میشوند؛ اما در نهایت ایستادگی جمعی باعث میشود آن عملیات را با موفقیت به اتمام برسانند. شخصیت اصلی فیلم در فراسوی همین ایستادگی است که به کارش ایمان میآورد و علاقهمند است تا مرحلهی گذشتن از جانش پای این رزمندگان بایستد و فداکاری کند.
عمرانی توجه به تکنیک را لازمه تولید آثار سینمایی در حوزه دفاع مقدس دانست و اظهار کرد: تکنیک باید در خدمت فیلمنامه و فیلم و اتمسفر فیلم باشد. اگر تکنیک بیرون از حوزه درام و فیلم باشد شاید نهتنها کمکی به جریان فیلم نکند بلکه تبدیل به یک آسیب شود. اختصاصاً درباره کارهای که انجام دادهام اگر به سمت بحث جلوههای ویژه و کارهای کامپیوتری رفتهام به خاطر این بوده که اعتقاد دارم به بخشهای از فیلم من که قرار است کشش و جذابیت برای مخاطب به وجود آورد کمک میکند.
عمرانی خاطرنشان کرد: سینمای دفاع مقدس و جنگ یکی از دغدغههای اصلی من است، نمیتوانم خودم را از این سینما جدا بدانم و اگر قرار باشد روزی فیلم بلندی کار کنم حتماً در این راستا خواهد بود. مسئله اساسی درباره سینمای جنگ این است که ما به سمتی برویم که کشش دراماتیک و قصه جذاب و ایده نو و زاویه نگاه بدیع وجود داشته باشد تا مخاطب جذب شود. اگر نتوانیم مخاطب را جذب کنیم در سینمای بلند و کوتاه با مشکل فروش و گیشه و اقبال جشنوارهای مواجه خواهیم شد.
کارگردان سینمای مستند تاکید کرد: مسئله بسیار دردآور فیلم کوتاه انقلاب و دفاع مقدس در بعُد جشنوارهای نوع نگاه داوران است که همیشه منجر به مهجوریت آثار میشود. داوران هیچ اقبالی به فیلم جنگی و دفاع مقدس ندارند؛ در حالی که این مسئله فارغ از ارزشهای اعتقادی یک مسئله و دغدغه ملی است. به نظر من سینمای ایران باید به این مسئله بپردازد. فیلمسازان مطرحی در جریان چپ رادیکال مثل اصغر فرهادی هم در سینمای دفاع مقدس تجربیاتی داشتهاند؛ این یک مسئله ملی و اعتقادی است که نمیتوان از آن چشمپوشی کرد. عدم اقبال داوران جشنوارههای فیلم کوتاه به آثار انقلاب و دفاع مقدس یک آسیب جدی است.
وی ضمن انتقاد از کم کاری در حوزه سینمای داستانی بیان کرد: فعالان جریان فرهنگی در حوزه مستندهای تحقیقاتی خیلی قوی و پویا عمل کردهاند؛ ولی در حوزه داستانی جزء تعداد معدودی ما حرفی برای گفتن نداریم و این یک آسیب مهم است که باید پوشش داده شود. من در آثارم اگر در به سمت فضاهای جلوه ویژه و کامیپوتری علاقه دارم به این دلیل است که معتقدم در بخشهای از فیلمم که باید برای مخاطب جذابیت و کشش ایجاد شود این فضای کامپیوتری به آن کمک میکند تا به فضاهای سورئال ذهنم خیلی قوت بدهد. جلوه ویژه و تکنیک سینمایی به هر حال یکی از عناصر مهم و کلیدی سینمای امروز است. ما هم باید همسوی با جریان سینما پیش برویم و بتوانیم از تکنیکهای روز سینمایی در جهت بهبود کار و انتقال مفاهیم استفاده کنیم.
عمرانی گفت: جلوه ویژه و هر عنصر و اسپشیال افکتی باید در جهت انتقال مفاهیم باشد وگرنه رسالت خودش را به درستی انجام نداده است. سینمای دفاع مقدس امروز با سینمای دهه شصت فاصله دارد؛ سینمای آن زمان بسیار رئال و بی واسطه بود. میزانسن در اختیار دیالوگ و کُنش بازیگر بود؛ امروز شرایط تفاوت کرده و پیشرفت تکنیکی به سینما الحاق شده است چون ذائقه مخاطب تغییر کرده است. ذائقه مخاطب نیاز دارد که به وجد بیاید و انفجار ببیند. صحنههای مهیج انفجار و اکشن در سینمای دفاع مقدس خیلی میتواند به جریان فیلم کمک کند و ما برای خلق این صحنهها نیاز داریم که به سمت این جلوهها برویم.
کارگردان سینمای مستند افزود: مسئله فرم برای من در کارهای گذشته در اولویت زیادی بود؛ اما هرگز کتمان نمیکنم که فرم و محتوا در ارتباط با همدیگر معنا پیدا میکنند. من در کارهایم خیلی سعی کردم معنیگرا هم باشم و برای مخاطب قصه تعریف کنم. من به فرم روایتی در سینما خیلی معتقدم و باور دارم امروز باید تکنیکهای بیانی تفاوت کند؛ چون ذائقه مخاطب تغییر کرده است. امروز نیز مسئله مضمون و محتوا در سینمای دفاع مقدس یک اولویت غیر قابل انکار است؛ اما من در کارهایی خودم به فرم و محتوا در کنار هم اولویت میدهم.
وی در پایان با اشاره به وضعیت تولیدات امروز سینمای دفاع مقدس اظهار کرد: مسئولین و مدیران فرهنگی متاسفانه هنوز درباره سینمای دفاع مقدس توجه لازم را ندارند؛ که سینمای دفاع مقدس فارغ از ارزشهای اعتقادی یک مسئله ملی است. باید حتماً بخشی از بودجه فرهنگی کشور به موضوعات دفاع مقدس و مدافعان حرم اختصاص پیدا کند؛ این موضوعات مسائل ملی هستند. باید برای این مسائل پرانتز ویژهای باز کرد. شورای پروانهی ساخت امروز نهتنها به کارهای دفاع مقدس بهاء نمیدهد، بلکه جریانات مقابل آن را تقویت میکند. به همین دلیل بسیاری از خانوادهها امروز برای سینما رفتن با مشکل مواجه هستند.
