گروه حماسه و جهاد دفاعپرس: موزه «صلح» با دیگر موزههای سراسر کشور متفاوت است. اگر از کنار پارک شهر عبور کنید، تابلوی این موزه را میبینید. در ابتدای ورود به موزه یک کلاهخود قرار دارد که در کنار آن کبوتری نشسته است. کبوتری که نشان از صلح دارد. شاید کمتر کسی بداند که در این موزه چه آثار و اسنادی به نمایش گذاشته شده است.
«صلح» مفهومی است که به ظاهر قابل نمایش نیست، اما با ورود به موزه، آثاری را میبینید که نفسهایتان تنگ میشود. سرتان از دیدن تصاویر مجروحان شیمیایی بر در و دیوار موزه، گیج میرود.
در این موزه اسناد مرتبط به عواقب کاربرد سلاحهای شیمیایی رژیم بعث عراق در مناطق مرزی و مناطق مسکونی کشورمان به نمایش گذاشته شده که سرفههای بیامان راویان، مهر تاییدی بر تمام اسناد است.
بازدید از موزه برای عموم آزاد است. کودکان، نوجوانان و دانشجویان به صورت گروهی و فردی میتواند به موزه مراجعه کنند و از عواقب کاربرد سلاحهای شیمیایی و اتمی آگاه شوند. بازدیدکنندگان میآموزند که «صلح» نیاز همه مردم دنیاست تا از زندگی لذت ببرند. این موزه ازجمله معدود موزههایی است که راویان آن هم جزوی از عناصر موزه هستند؛ زیرا با عواقب سلاحهای شیمیایی دست و پنجه نرم میکنند.
در این موزه آثاری همچون موشکهای نمادین، نمایش فیلمهای بمباران شیمیایی و پس از آن، نمایش داروی جانبازان شیمیایی، یادواره کشتهشدگان هیروشیما و ناکازاکی، تصاویر مصدومان شیمیایی و... به نمایش گذاشته شده است. هماکنون ۱۵۰ موزه صلح در جهان موجود است که ۲ موزه در خاورمیانه و ۵۰ موزه در ژاپن قرار دارد.
مسیر پایانی بازدید از موزه صلح، به نقاشی کودکان، کتابخانهای با قفسههای چوبی و تقدیرنامهای از شهید چمران برای ایجاد صلح منتهی میشود. در ادامه توضیحات راوی موزه، جانباز اسدالله محمدی در خصوص بخشهای موزه و تاریخچه استفاده از سلاحهای شیمیایی را میخوانید.
تاریخچه تولید و استفاده از سلاحهای شیمیایی
بخش نخست این موزه به جنایتهای صورت گرفته در جنگ جهانی اول اشاره دارد. پس از جنگ جهانی اول تا حمله رژیم بعث عراق به ایران، از سلاحهای شیمیایی استفاده نشد.
در بخش دیگر موزه به تاریخچه استفاده از سلاحهای شیمیایی گاز خردل و اعصاب پرداخته شده است. گاز اعصاب خاصیت کشندگی دارد، اما گاز خردل به پوست، چشم و ریه آسیب جدی میرساند. گاز خردل نخستین بار در ژوئیه ۱۹۱۷ در شهر ایپر بلژیک در جنگ جهانی اول استفاده شد. در این حمله شیمیایی یک میلیون نفر قربانی سلاحهای شیمیایی شدند که ۹۰ هزار نفر از آنها درگذشتند. در جنگ جهانی اول ۱۲۴ هزار تُن عامل شیمیایی مورد استفاده قرار گرفت.
پس از جنگ جهانی اول، پروتکل ۱۹۲۵ (۱۳۰۴) در ژنو مبنی بر منع کاربرد گازهای سمی و شیوههای میکروبی در جنگ تصویب شد.
در جنگ جهانی دوم از سلاحهای شیمیایی استفاده نشد. گرچه کشورهای بزرگ دارای زرادخانههایی مملو از این سلاحها بودند. پس از جنگ جهانی دوم عامل عصبی نسل جدید در انگلستان تولید شد.
استفاده عراق از سلاحهای شیمیایی علیه ایران
کاربرد وسیع سلاحهای شیمیایی با مقادیر زیاد برای اولین بار پس از جنگ جهانی اول در جنگ ایران و عراق رخ داد. رژیم بعث بیش از ۳۵۰ مرتبه حمله شیمیایی گسترده علیه ایران انجام داد. جمهوری اسلامی هفت مرتبه به سازمان ملل از رژیم بعث برای استفاده از سلاحهای شیمیایی شکایت کرد. کارشناسان سازمان ملل طبق نمونهبرداری از خاک ایران این موضوع را تایید کردند، اما شورای امنیت سازمان ملل با وجود اسناد موجود، واکنشی نسبت به این موضوع نشان نداد. رژیم بعث با مصونیت، به اعمال جنایتکارانه خود ادامه داد و حتی مقادیر بیشتری از جنگافزارهای شیمیایی را در سطح وسیعتر، علیه نظامیان و غیرنظامیان ایرانی استفاده کرد.
طی دوران دفاع مقدس، یک میلیون نفر در معرض عوامل شیمیایی قرار گرفتند. از این آمار، شش هزار نفر کشته، ۱۰۰ هزار نفر مجروح شده و ۶۵ هزار نفر همچنان دچار بیماریهای مزمن ناشی از عوارض سلاحهای شیمیایی هستند. برخی از مجروحان هم به طوری سنتی خود را درمان کردند.
براساس اسناد به دست آمده، رژیم بعثی عراق بین سالهای ۱۳۶۲ تا ۱۳۶۷ هزار و ۸۰۰ تُن گاز خردل، ۱۴۰ تُن گاز تابون و بیش از ۶۰۰ تُن گاز سارین به کار برده است. رژیم بعث علیه ایران همچنین از عامل شیمیایی اعصاب استفاده کرد که نخستین بار در تاریخ جنگها سال ۶۲ در جزیره مجنون صورت گرفت.
صدام و ایادیاش به بمباران شیمیایی در مناطق مرزی بسنده نکرده و اماکان مسکونی را بمباران کردند. از جمله این شهرها سردشت، حلبچه (عراق) و ۲ روستای زرده و دیره است. از جمعیت ۱۲ هزار نفری ساکن شهر سردشت، هشت هزار نفر در معرض گاز شیمیایی قرار گرفتند. در حلبچه هم پنج هزار نفر غیرنظامی بر اثر گازهای شیمیایی کشته شدند.
گازهای شیمیایی علاوه بر انسانها بر محیط زیست نیز تاثیر میگذارند. پس از استفاده سلاحهای شیمیایی، دربرخی از مناطق کشور دیگر گیاهی رشد نکرد.
براساس حقوق بینالملل بشردوستانه، در زمان جنگ حمله به بیمارستانها و مراکز درمانی جنایت جنگی محسوب میشود. رژیم بعث در دوران دفاع مقدس به بیمارستانهای صحرایی فاطمه الزهرا (س) و سومار حمله شیمیایی کرد.
صدام هرگز بخاطر جنایتهایش محاکمه نشد
پس از پایان جنگ، عراق اعلام کرد که حدود ۱۹ هزار و ۵۰۰ بمب شیمیایی، ۵۴ هزار گلوله توپ شیمیایی و ۲۷ هزار موشک شیمیایی کوتاهبرد بین سالهای ۶۲ تا ۶۷ به کار برده است. همچنین اعلام کرد که هزار و ۸۰۰ تُن خردل، ۱۴۰ تُن گاز تابون و بیش از ۶۰۰ تُن گاز سارین طی این سالها مورد مصرف قرار داده است. به طور تقریبی بیش از نیمی از سلاحهای شیمیایی در ۱۸ ماه آخر جنگ به کار گرفته شده است. با توجه به حجم گسترده استفاده از سلاحهای شیمیایی، صدام هرگز محاکمه نشد تا سرانجام توسط کسانی که روزی طرفدارش بودند تا علیه ایران به پا خیزد، کشته شد.
انتهای پیام/ 131