۵ گلوله پرکاربرد جهان

گروه دفاعی امنیتی دفاع پرس‌ـ رحیم محمدی؛ گلوله ۷/۶۲ میلی‌متری قابلیت عبور از ۲۶ میلی‌متر بافت زنده انسانی را دارد و بعد از این مسافت، انحراف گلوله آغاز می‌شود با این توضیح که اکثر این نوع گلوله‌ها در ناحیه شکمی دارای کمترین آثار تخریبی بوده و در هیچ نمونه‌ای مورد قطع عضو مشاهده نشده است. به عبارت دیگر این گلوله در بسیاری از موارد نمی‌تواند از سمت مقابل بدن عبور کند؛ لذا با توجه به این موضوع به معرفی تعدادی از این نوع فشنگ‌ها می‌پردازیم.

۷/۶۲x۵۴:

به جرأت می‌توان این گلوله را یکی از پر کاربرد‌ترین گلوله‌های امروزی جهان به شمار آورد. طراحی این گلوله به سال ۱۸۸۸ و روسیه برمی‌گردد و با این که حدود ۱۲۰ سال از عمر آن می‌گذرد باز هم امروزه پر کاربرد‌ترین گلوله امروزی جهان به شمار می‌رود. اسنایپر SVD و تیربار‌های سری PK و رایفل «MOSIN NAGANT» همگی از این گلوله استفاده می‌کنند.

در دهه ۱۸۸۰ روسیه فراخوانی را جهت طراحی یک سلاح با قابلیت‌های ویژه برای استخدام در ارتش روسیه داد و کمیسیونی را هم مسئول بررسی طرح‌های ارائه شده، کرد. در آن زمان هیچ‌کس حدس نمی‌زد که حاصل این تلاش سلاحی خواهد بود که برای ۸۰ سال در ارتش روسیه و بعضی دیگر از ارتش‌های دنیا بتواند قدرت‌نمایی کند و با برند‌های مطرحی همچون «ماوزر»، «لبل»، «منلیخر»، «اسمیت–رابین» و... رقابت کند و بسیاری از سلاح‌های همزمان با خود و بعد از خود را به موزه بسپارد.

کلنل «سرگئی ایوانوویچ موزین»، طراحی این سلاح را با کار بر روی خشاب این سلاح شروع کرد و در سال ۱۸۸۹ تفنگی را با خشاب پنج تیر و کالیبر ۷/۶۲ ارائه داد. از طرف دیگر طراح سلاح بلژیکی به نام Leon Nagant تفنگ کالیبر ۸/۸۹ را با ۵۰۰ تیر فشنگ برای تست در اختیار ارتش روسیه قرار داد.

در این مسابقه، ابتدا نظر کارشناسان به سمت طرح «ناگانت» متمایل شد، اما احتمالاً به دلایل سیاسی و ناسیونالیستی، طرح «موزین» برنده اعلام شد و نهایتاً با ترکیب سیستم تغذیه «ناگانت» و طرح «موزین» در سال ۱۹۸۱ سلاحی متولد شد که روس‌ها آن را «موزین» و غربی‌ها آن را «موزین–ناگانت» (با تلفظ صحیح موئیسین–ناگانت) نامیدند. این سلاح در سال ۱۸۹۲ با فشنگ ۵۴×۷/۶۲ (که اولین بار در این سلاح به کار گرفته شد) به تولید انبوه رسید.

درسال ۱۹۲۴، با روی کار آمدن کمونیست‌ها در روسیه، تصمیم به ایجاد تغییراتی در طرح آن گرفته شد که این محصول در سال ۱۹۳۰ به مرحله تولید رسید و به نام «موزین-ناگانت» معروف شد. از زمان تولید این سلاح در سال ۱۸۹۱، گونه‌های بسیاری از این سلاح در داخل روسیه (برای ارتش روسیه یا به سفارش سایر ارتش‌ها) و در خارج از آن (مخصوصاً در کشور فنلاند توسط کمپانی ساکو) با لوله‌هایی به طول متفاوت و سیستم‌های تغذیه‌ای مختلف و مدل‌های تک‌تیراندازی (مجهز به دوربین) و قابلیت نصب سرنیزه و یا بدون آن تولید شده است.

فشنگ این سلاح نیز در سلاح‌های اتومات و نیمه اتومات و تک‌تیرانداز دیگری که توسط طراحان بزرگ روسی ازجمله کلاشنیکف، سیمینوف و دراگونوف ارائه شدند، بکار گرفته شد؛ اما هم‌زمان با همه این طرح‌ها، موزین–ناگانت به دلیل سادگی و کارآیی از سلاح‌های مطرح ارتش روسیه بوده و تولید آن تا سال ۱۹۶۳ یعنی همزمان با بکارگیری سلاح تک‌تیرانداز بلامنازع روسی یعنی «دراگونوف» و سایر سلاح‌های اتومات و نیمه اتومات مدرن ادامه یافت.

در کشور ما، سلاح موزین – ناگانت به نام پنج تیر روسی معروف است که (مخصوصاً مدل لوله کوتاه آن) از سلاح‌های نسبتا فراوان و پرطرفدار است. طول لوله در مدل لوله کوتاه برابر با ۵۱ سانتی‌متر و در مدل لوله بلند برابر با ۷۳ سانتی‌متر است.

قطر سر گلوله این سلاح از قطر سر گلوله کالیبر ۷/۶۲ آمریکایی (۳۰۸ وینچستر و ۳۰۰ مگنوم) کمی بیشتر است (۰/۳۱۲ اینچ در مقابل ۰/۳۰۸ اینچ). بالستیک این سلاح با طول لوله مساوی و گلوله با وزن یکسان، کمی بهتر از ۳۰۸ وینچستر و پائین‌تر از ۰۶-۳۰ است.

به نظر می‌رسد بالستیک مدل لوله بلند آن تقریباً برابر با سلاح ۰۶-۳۰ با لوله متوسط (۶۰ سانتی متر) باشد. سرعت تیر آن برای گلوله ۱۴۸ گرین در مدل لوله کوتاه برابر با ۸۰۰ و در مدل لوله بلند برابر با ۸۵۰ متر بر ثانیه است. در فشنگ‌های موجود در بازار کشورمان معمولاً گلوله ۱۷۰ گرین و یا سنگین‌تر از آن بکار رفته است، بنابراین نسبت به فشنگ‌های ۳۰۸ که در کشور ما اغلب با گلوله به وزن ۱۵۰ گرین هستند، سرعت تیر کمتری دارند.

این فشنگ در سلاح‌های اتومات و نیمه اتومات و تک‌تیرانداز که توسط طراحان روسی مانند کلاشنیکف، سیمینوف و دراگونوف ساخته شده است، استفاده می‌شود.

۵۳×۷/۶۲:

این فشنگ یک طرح فنلاندی است که در سال ۱۸۹۱ تولید آن آغاز شده است؛ پس از کسب استقلال در سال ۱۹۱۷ و پس از جنگ داخلی فنلاند، ارتش این کشور بر آن شد تا برای استفاده نیرو‌های خود، گلوله‌هایی را بسازد تا جایگزین گلوله‌های قدیمی شود؛ لذا این موضوع باعث شد تا فشنگ‌های ۵۳×۷/۶۲ را تولید کند.

طول فشنگ: ۷۷ m.m، طول پوکه: ۵۳.۵۰ m.m، قطر فشنگ: ۱۴.۴۰m.m، قطر مرمی: ۷.۸۵ m.m

۳۹×۷/۶۲:

این فشنگ که در طول جنگ جهانی دوم طراحی شده با توجه به انتشار گسترده در سراسر جهان از تیربار سبک دگتیاروف (RPD) و کلاشینکف (RPK) تا سلاح‌های سبک مانند سیمینوف و AK-۴۷، از این نوع فشنگ در بخش نظامی و غیر نظامی استفاده می‌شود.

به نظر می‌رسد مهمات ۳۹×۷/۶۲ میلی‌متر به جهت عملکرد خوبی که در آزمایش‌های دمای بین ۵۰- تا ۵۰ درجه سانتی‌گراد (۵۸-تا ۱۲۲ درجه فارنهایت) داشته، در شرایط سرد و گرم مفید بودن آن تایید شده است.

شوروی و کشور‌های عضو پیمان ورشو سابق، چین، مصر، کامبوج، کره شمالی، ویتنام، فنلاند، ونزوئلا و بسیاری از کشور‌های دیگر مصرف‌کننده این نوع فشنگ هستند.

۲۵×۷/۶۲:

این گلوله یک گلوله روسی است که به طور گسترده‌ای در کشور‌های شوروی سابق، چین و پاکستان در میان کشور‌های دیگر استفاده می‌شود.

این گلوله در اصل یک نسخه روسی پیشرفته Mauser ۷/۶۳ × ۲۵mm است. روس‌ها مجموعه‌ای وسیع از این گلوله را برای استفاده در مسلسل‌های دستی مدل PPD-۴۰ تولید کردند.

این گلوله نفوذ بسیار خوبی دارد و می‌تواند به راحتی جلیقه‌های ضدگلوله سبک (مدل‌های NIJ level I. و IIA) و همچنین برخی از کلاهخود‌های کولار (فیبر مصنوعی مقاوم)، مانند کلاه ایمنی PASGT آمریکا عبور کند.

اگرچه بیشتر اسلحه‌های این گلوله منسوخ شده و از موجودی نظامی ارتش‌ها حذف شده، اما برخی نیرو‌های پلیس و نیرو‌های ویژه در روسیه، پاکستان و (عمدتا) در چین ممکن است از این سلاح به دلیل تعداد زیادی که از مهمات این نوع سلاح دارند، همچنان از آن استفاده کنند.

۵۱×۷/۶۲:

این گلوله که در سال ۱۹۵۰ در کارخانجات WINCHESTER OLIN ایالات متحده تولید شد به عنوان یکی از پر کاربردترین گلوله‌های قرن لقب گرفت؛ لذا همه کشور‌های ناتو از این گلوله در تیربار‌ها و رایفل‌ها استفاده می‌کنند. این گلوله موفق در کشور‌های زیادی ازجمله ایران نیز تولید می‌شود.

اسلحه G۳، تیربار FN MAG، اسنایپر M۲۱ از این گلوله استفاده می‌کنند.

انتهای پیام/ 231