نقش معتمدان محلی در امنیت اجتماعی محله‌های تهران

گروه اجتماعی دفاع‌پرس- سرهنگ «علی همه‌خانی» معاون فرهنگی اجتماعی پلیس پایتخت؛ در گذشته یکی از ظرفیت های رفع مشکلات مردم در اختلافات میان فردی، مراجعه به ریش‌سفیدان و افراد بزرگ محله ها بود، چنانچه که با نگاهی به تاریخ درمی‌یابیم که تشکیل اولین سلسله منسجم و سیاست‌مدار در ایران باستان نیز منتسب به حضور فردی ریش‌سفید و عادل در میان جامعه مادها بوده است به نام دیااوکو؛ به این ترتیب که هر گاه میان مردم در امور اجتماعی شان اختلاف پیش می آمد، به وی مراجعه کرده و اختلافات خود را برای او مطرح کرده و نظرش را جویا می شدند.

امروزه نیز در بسیاری از کشورهای حتی پیشرفته این افراد با حضور خود در محله ها و اصطلاحا کمون‌های محلی، می توانند نقطه اتکایی باشند برای رفع اختلافات محلی و درگیری هایی که در صورت عدم رسیدگی سریع و به موقع، می تواند تبدیل به معضلی اجتماعی برای جامعه شود.

ریش‌سفیدان و معتمدان محلی نقش بسیار مهمی در اشاعه فرهنگ و راهنمایی جوانان محله های مختلف دارند و یکی از ظرفیت های مهمی که در جامعه بر عهده معتمدان محلی است، حل و فصل و تقلیل خسارات ناشی از دعواها و حل اختلاف و حتی مسائل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی است؛ چرا که این افراد از محبوبیت و اقتدار در اذهان عمومی مردم محله ها برخوردار هستند؛ هر چند با نگاهی به طول سال های گذشته تا کنون، متوجه می شویم که به دلایل متعددی از جمله تغییر سبک زندگی و فرهنگ، گسترش دایره ارتباطات، تغییر بینش و نگرش مردم، تسریع در پیمودن پل اتصالی سنت و مدرنیته نقش ریش‌سفیدان و معتمدان در جلوگیری و کاهش دعواهای محلی با شیب نسبتا ملایمی، کم شده است.

امروزه می توان از ظرفیت و توانایی و همچنین نفوذ خوب معتمدین و ریش‌سفیدان در شکل‌گیری و شکل‌دهی فرهنگی مناسب با فرهنگ ایرانی – اسلامی در جامعه ایجاد کرد و می طلبد که نهادهای فرهنگی به این موضوع توجه ویژه ای داشته باشند. معتمدین با نقش پدری و نفوذ کلامی و نسبتی که با مردم دارند، یک نسبت مهربانی و فراگیر است و وجود چنین اشخاصی می‌تواند به حل مشکلات و منازعات در بین مردم کمک کنند.

آنچه می تواند نقش حمایتی جامعه محلی را در ارتباط با بزه دیده در فرآیند مردمداری آشکار کند، صحبت ها و دفاعیّات بزرگان محلی و معتمدان آنها است و از آنجا که پیشگیری اجتماعی مقدم بر اقدامات پلیسی است، استفاده از ظرفیت معتمدین محلی در باید در دستور کار پلیس قرار گیرد.

طی این سال ها، راهبرد اصلی پلیس در حوزه رویارویی با آسیب های اجتماعی و جرایم، پیشگیری است و این مطلب که پیشگیری بر درمان ارجحیت دارد دقیقا همان موضوعی است که پلیس را به سوی ارتباط با معتمدان محلی و ریش‌سفیدان در محله های مختلف شهر تهران، سوق داده است.

امنیت، مقوله ای است اجتماعی و همگانی، که تلاش پلیس برای برقراری آن در جامعه بدون در نظر گرفتن کمک معتمدان محلی و ریش‌سفیدان بسیار سخت و دشوار خواهد بود چرا که در ایجاد و تداوم امنیت که یک تولید اجتماعی است، همه دستگاه های دولتی و غیردولتی باید همکاری داشته باشند.

در این راستا پلیس سعی دارد با به‌کارگیری توان خود در ارتباط با افراد با سرمایه اجتماعی بالا و معتمدان محلی ضمن شناسایی مناطق جرم‌خیز و افراد مخل در نظم اجتماعی، با استفاده از توانایی های بالقوه حمایت های محلی و اجتماعی مردم و معتمدان محله ها و اصطلاحا کمون های محلی، ضمن تحت نظر قرار دادن افراد مشکوک و سابقه دار، بتواند از اطلاعات گروه های معتمد محلی، به آنها دسترسی داشته و در مواقع بهنگام، آنها را دستگیر کند.

پس، هرچه ارتباط پلیس با معتمدان و ریش سفیدان محلی بیشتر از گذشته باشد شاهد افزایش و ارتقاء امنیت اجتماعی و ساخت بنیان های اصلی و مهم شاخصه های امنیت در جامعه خواهیم بود و در این میان نقش کلانتری ها و پایگاه های پلیس های تخصصی بیش از پیش پر رنگ و موثر خواهد بود چرا که متخصصان و کارشناسان اجتماعی حاضر در کلانتری ها می توانند ضمن ارتباط موثر با معتمدان و جلب رضایت و اعتماد مردم محلی، سریعتر از زمان ممکن آسیب های اجتماعی و انتظامی هر محله را شناسایی کرده و به آن رسیدگی کنند.

و کلام آخر این که یکی دیگر از راهبردهای پلیس، علاوه بر ارتباط با معتمدان محلی و ریش‌سفیدان، تعامل و هماهنگی با ادارات دولتی است چرا که این امر به افزایش سطح تعاملات و بهره‌گیری از ظرفیت آنها در حوزه اقدامات انتظامی و پیشگیری اجتماعی می انجامد؛ همچنین مهم است که پلیس بتواند با سازمان‌های دولتی، بیش از گذشته ارتباط داشته و تعامل برقرار نماید تا در امور آموزش و فرهنگ سازی بتواند با جامعه تعامل داشته باشد

انتهای پیام/ 241