به گزارش خبرنگار بینالملل دفاع پرس، همواره سیاست خارجی انقلاب اسلامی از چالش برانگیزترین موضوعات در کارنامه رؤسای جمهوری اسلامی از زمان پیروزی انقلاب اسلامی تا امروز بوده است. مواضع امام خمینی (قدس سره) و امام خامنهای (حفظه الله) پیرامون اهداف و دیدگاههای جهانی انقلاب اسلامی، به عنوان انقلابی جهانی و فراتر و عظیمتر از مرزهای ایران، فصلالخطاب سیاست خارجی انقلاب و جمهوری اسلامی بوده است.
اوج این سیاست را میتوان در کلمات تند حضرت امام خمینی (ره) علیه حکام غربی و دولتهای قدرتمند جهان دید. امام برای مقابله با سیاستهای توسعهطلبانه قدرتهای غیراسلامی، از عبارت «اتحاد ممالک اسلامی» استفاده و تشکیل این اتحادیه فراگیر را به عنوان آرمانی بزرگ برای مستضعفان جهان و ملل مسلمان، به خصوص ملتهای تحت ظلم و ستم قدرتهای استعماری در شرق و غرب، مطرح میکردند. کلام مهم دیگری که امام همواره در کنار «اتحاد ممالک اسلامی» به کار میبردند، عبارت «نه شرقی، نه غربی» بود. این عبارت چهار کلمهای طبق منویات حضرت امام (ره) به عنوان هسته اصلی سیاست خارجی جمهوری اسلامی مطرح شد.
امام (ره) همچنین به طور هوشمندانه كارگزاران سياست خارجی نظام را نصيحت كرده و یک معيار عقلايی برای دشمنشناسی در اين باره دادهاند كه واقعاً شنيدنی است. ایشان فرمودند: «نكته مهمی كه همه بايد به آن توجه كنيم و آن را اصل و اساس سياست خود با بيگانگان قرار دهيم اين است كه دشمنان ما و جهانخواران تا كی و تا كجا ما را تحمل میكنند و تا چه مرزی استقلال و آزادی ما را قبول دارند؟ بهیقین آنان مرزی جز عدول از همه هويتها و ارزشهای معنوی و الهیمان نمیشناسند. به گفته قرآن كريم، هرگز دست از مقاتله و ستيز با شما برنمیدارند مگر اينكه شما را از دينتان برگردانند. ما چه بخواهيم و چه نخواهيم آمريكا و صهيونيستها و... در تعقيبمان خواهند بود تا هويت دينی و شرافت مكتبی ما را لكهدار كنند.»
مبنای دیگری که در سیاست خارجی امام(ره) مطرح بود، بحث صدور انقلاب اسلامی بود. ایشان دفاع از تمام مسلمانان مستضعفان جهان، فارغ از نژاد و ملیت و زبان، را اولویت اصلی انقلاب اسلامی در سیاست خارجی میدانستند و همواره بر مقابله با هر نوع اقدام زورگویانه علیه مسلمانان جهان، فارغ از نوع برخورد دولتهای متخاصم با این مسأله، تأکید داشتند. ایشان به صراحت فرمودند: «ما وظیفه داریم در اقصی بلاد عالم هر جا مسلمانی فریاد زد «یا للمسلمین» به فریاد او برسیم.» قضیه فلسطین نیز در راستای همین موضوع، و نه به عنوان موضوعی خارج از روند توجه به وضع دیگر مسلمانان مستضعف جهان بلکه همزمان با آنان، مورد توجه قرار میگیرد.
از سوی دیگر، این سیاست نیز پس از ارتحال امام خمینی (ره) و در زمان مقام معظم رهبری امام خامنهای (حفظه الله) ادامه پیدا کرد. ایشان همواره بر اتخاذ مواضع محکم و سخت در برابر دولتهای مستکبر، به ویژه با پایان کار اتحاد شوروی و بلوک شرق و توهم قدرت برتر بودن بین مقامات دولت و نظام آمریکا، تأکید داشتند و دارند. پیام ایشان به مناسبت دومین سالگرد ارتحال رهبر کبیر انقلاب اسلامی، پس از گذشت 20 سال، همچنان موضع اصلی ایشان در قبال مسائل خارجی به شمار میآید که در واقع همان تکرار مواضع امام (ره) پیرامون انقلاب اسلامی است: «خطوط اصلی سیاست خارجی جمهوری اسلامی ـ که پایه آن اصل «نه شرقی و نه غربی» است تغییر نیافته و هرگز هم قابل تغییر نیست و جنجال هوچیگرانه دشمنان هم قادر نیست دولت و ملت ایران را از راهی که با بصیرت انتخاب کرده و با معرفت پیموده است منحرف سازد.»
با توجه به دیدگاههای امام امت و رهبر معظم پیرامون اهمیت سیاست خارجی انقلابی در جمهوری اسلامی و مشکلات چهار دهه اخیر مسلمانان در فلسطین، لبنان، سوریه، عراق، افغانستان، لیبی، حجاز، بحرین، میانمار، نیجریه، بوسنی و هرزگوین، سومالی، مصر، آفریقای مرکزی، مالی و فیلیپین و همینطور وجود اختلافات میان برخی گروهها و جمعیتهای مسلمان در آمریکا، اروپا و روسیه علاوه بر درگیریهای قومی میان مسلمانان و دولت در چین، اهمیت رسیدگی به اوضاع مسلمانان را دوچندان میکند.
در چنین شرایطی، لازم است دولتی بر سر کار باشد که دارای نهادهای قدرتمند با سیاستهای انقلابی در عرصه بینالملل باشد. کارکرد نهادهایی همچون وزارت امور خارجه و سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی در کنار دفاتر امور بینالملل نهادهای انقلابی همچون سپاه پاسداران، نیروی مقاومت بسیج، بنیاد شهید و امور ایثارگران، حوزههای علمیه، دفاتر فرهنگی و روابط عمومی و امور بینالملل دانشگاهها تنها جایی اثرگذار است که دولتی قدرتمند در این عرصه حضور داشته باشد که علاوه بر فعالیتهای بینالمللی خود در عرصه دیپلماسی انقلابی، از فعالیتهای دیگر مراکز و نهادها نیز در این مورد حمایت کند.
در زمینه مسائل مربوط به داخل کشور نیز دستگاه دیپلماسی وظیفه دارد برای احقاق حقوق ملت ایران در مجامع بینالمللی تلاش کند البته این تلاش بههیچوجه نباید به گونهای باشد که عقبنشینی از خطوط قرمز انقلاب اسلامی در سیاست خارجی صورت بگیرد. امام خمینی(ره) همواره در نصیحتهای خود به مقامات دستگاه دیپلماسی از زمان پیروزی انقلاب اسلامی تا، بر بیاعتمادی به غرب و عدم پایبندی دولتهای غربی به توافق با دولت جمهوری اسلامی، که نتیجه کارنامه سیاه عملکرد مقامات غربی در مورد ایران است، تأکید داشتند. همین سیاست نیز توسط مقام معظم رهبری دنبال میشود و ایشان بارها در مناسبتهای مختلف، تجارب دولت آمریکا و دولتهای اروپایی همپیمان این کشور را در عهدشکنی، نقض گسترده حقوق بشر و تلاش برای ایجاد فتنه در جهان اسلام به طور عام و در کشور ایران بطور خاص به مردم و مسئولان یادآور شدهاند.
با توجه به انتخابات پیشرو در ایران و توجه ویژه تمام قدرتهای جهانی به این موضوع، شایسته است بار دیگر حدیث امام جعفر صادق(ع) پیرامون یکی از راههای مهم نامزد اصلح، بویژه در حوزه سیاست خارجی، را یادآور شویم: «شخصی از حضرت امام صادق علیه السلام پرسید: بین دو حاکم در تردیدم، چه کنم؟ امام فرمود: فرد عادل، صادق، فقیه و باتقواترین را انتخاب کن. آن شخص پرسید: اگر به تشخیص نرسیدیم، آنگاه چه کنیم؟ امام پاسخ داد: ببین افراد متدین به کدام متمایلند. آن شخص بار دیگر پرسید: و اگر نفهمیدیم؟ امام این بار فرمود: بنگر مخالفان آیین ما کدام را بیشتر میپسندند، او را کنار بگذار و ببین کدام بیشتر خشمگینشان می کند، او را برگزین.»
انتهای پیام/421