جایگاه موسیقی رمضان در زندگی مردم بوشهر

به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس، آئین "دم دم سحری" از آئینهای موسیقایی بوشهر در ماه رمضان است.  به گفته مردم بومی وقدیمی بوشهر این آئین سنتی در گذشته با دمام اجرا نمیشده واجرای آن با خواندن اشعار دعا گونه و زدن در خانهها همراه بوده است.

دمام از وقتی به این آیین اضافه می شود که شخصی به نام ابراهیم از بحرین میآید و برای اولین بار این آئین را با دمام اجرا میکند. تا قیبل از اجرای آیین "دم دم سحری" توسط ابراهیم  دمام نواختن در بوشهر ممنوع بوده است و ممنوعیت آن به زمان رضا شاه برمیگردد که با ممنوعیت عزاداری همراه بوده است.

"دم دم" صوتی است که با کوبش بر دمام پدید میآید و با این بیت همراه میشود: "خداوندا تو ستاری/ همه خوابند تو بیداری/ به حق لا اله الا الله/ همه عالم نگه داری" مردم بوشهر سالهاست که با این نوا از خواب بیدار شده و خود را برای خوردن سحری و آغاز روزهداری آماده کردهاند.

پیشینه تاریخی این رسم به روزگار پس از ظهور اسلام برمیگردد؛ اما مشابه این مراسم در ایران پیش از اسلام رواج داشته است. نواختن ساز در نقاره خانههای پادشاهان ساسانی و غیره از این دست است.اجرا کنندگان مراسم "دمدم سحری" پس از 30 شب نواختن ساز و آواز، صبح عید ماه رمضان با نواختن دمّام به طرف خانهها میروند و مردم مقداری پول به آنها هدیه میکردند.

"مناجاتخوانی" به وقت سحر مراسم دیگری است که در بوشهر اجرا میشود. شبیه این مراسم در دیگر نقاط ایران زمین رواج دارد. برای مثال میتوان به "مقام سحری" در اقوام کُرد، نواختن "طبل و دف در سقز"، اجرای مقامی با همین نام (سحری) در لرستان، نواختن ساز سرنا و یا "سحر آوازی" (آواز سحر) در ایل قشقایی فارس، به همراه نواختن کرنا و نقاره، و نیز "چلکزنی" (نواختن حلب) در بجنورد، اشاره کرد.