چرایی مداخله نظامی ترکیه در سوریه/ آیا موضع ترک‌ها نسبت به بحران سوریه تغییر کرده‌است؟

به گزارش گروه بینالملل دفاع پرس، مداخله نظامی ترکیه در سوریه به بهانه مبارزه با داعش برای بسیاری از تحلیلگران غیرمنتظره بود؛ نه از این منظر که ترکیه بهطور مستقیم و علنی وارد میدان غبارآلود جنگ در سوریه شد؛ بلکه از این نظر که ترکیه براساس کدام محاسبات خود هزینه مداخله نظامی مستقیم در شمال سوریه را پذیرفت.

در همین خصوص سیامک کاکایی کارشناس مسائل ترکیه در گفتوگو با خبرنگار بینالملل دفاع پرس اظهار داشت: اگرچه در ابتدا «رجب طیب اردوغان» اعلام کرد که هدف ترکیه از حمله به شهر راهبردی «جرابلس» در سوریه مبارزه با داعش است؛ اما ماهیت عملیات نظامی ترکها در سوریه مربوط به نگرانیهای استراتژیکی است که آنها در مناطق همجوار با سوریه دارند. مهمترین دغدغه ترکیه مسئله کردهاست؛ چون کردها تحرکات زیادی در مناطق مرزی ترکیه با سوریه دارند؛ لذا این مسئله با حساسیتهای امنیتی ترکیه مواجه شدهاست.

کارشناس مسائل ترکیه در ادامه افزود: ترکیه در سالهای اخیر تحرکات کردها را در سوریه با حساسیت خاصی تعقیب کردهاست، بهویژه وقتی اعلام شد که منطقه کردنشین سوریه به سه منطقه خودمختار تقسیم خواهد شد. بنابراین ترکیه اعلام کرد که ایجاد اقلیم کردستان خط قرمز این کشور است و همچنین تهدید کرد که در این خصوص عملیات نظامی انجام خواهد داد.

وی سیاست ترکیه در قبال بحران سوریه را متکی بر 2 وجه خاص دانست و گفت: وجه اول مربوط به مسئله کردهاست و وجه دوم آن نیز مربوط به سیاست تقابلی این کشور با نظام حاکم در سوریه میشود.

کاکایی در پاسخ به این سوال مبتنی بر اینکه با توجه به عقبنشینی سریع داعش از جرابلس، چقدر احتمال دارد که ترکیه در پی جایگزین گروههای معارض همسور با اهداف خودش همچون «جیشالفتح»، «احرار الشام» و... در این مناطق باشد، خاطرنشان کرد: بهطور کلی منطقه جرابلس برای ترکیه مهم و راهبردی است. از مدتها پیش ترکیه تلاش میکند در این مناطق، منطقه حائل ایجاد کند؛ اما آمریکاییها مخالف این مسئله هستند. استقرار شورشیان در این مناطق توسط ترکیه مبتنی بر همان نگرشی است که اردوغان از آن تعریف میکند؛ که کانون این مسئله تغییر در وضعیت کردهای سوریه است. ترکیه نسبت به تقویت نیروهای کردی در سوریه حساسیت جدی نشان میدهد و پیشبینی میشود یک سیاست تهاجمی را دنبال کند.

وی گفت: در سالهای اخیر سیاست خارجی ترکیه در وضعیت تنشآمیزی قرار گرفت؛ بدینصورت که ترکیه در سیاست خارجی خود از رویکردی تهاجمی علیه هسایگان خود استفاده کرد؛ اما در بین همسایگان مسئله سوریه کاملا متفاوتتر بود. در واقع ترکیه و سوریه در یک مسیر متقابل هم قرار گرفتند. چون ترکیه همین سیاست تهاجمی را با تغییر شکل ادامه میدهد؛ لذا باعث شدهاست که نگاه کشورهای منطقه به ترکیه یک نکاه انتقادی باشد و در جریان کودتای نافرجام نیز این سوال مطرح شد که آیا ترکیه در سیاست خارجی خود تغییری ایجاد خواهد کرد یا نه؟

کاکایی در ادامه افزود: 2 مسئله در تغییر سیاست خارجی ترکیه تاثیرگذار است؛ یکی از آنها عادیسازی روابط ترکیه با روسیه و حمایتی که روسیه از اردوغان بعد از کودتا کرد، است. دومین مسئله نیز این است که شکلی از بازگشت به ترمیم روابط با همسایگانی مثل ایران و روسیه نمایی از احتمال گفتوگو بر سر بحران سوریه در رویکرد سیاست خارجی ترکیه مشاهد میشود.

وی با بیان اینکه ترکیه دستخوش مسائل منطقهای است و پیشتر در خصوص بحران سوریه در یک تنگنای استراتژیک قرار داشت، تصریح کرد: ترکیه همچنان مصمم به تغییر نظام سوریه است؛ اما وضعیت کردها موجب نگرانی ترکیه شدهاست؛ بهخصوص به شکلی که آمریکاییها از کردهای سوریه حمایت میکنند؛ که همین مسئله باعث افزایش تنش بین ترکیه و آمریکا شدهاست.

کارشناس مسائل ترکیه در خصوص برخی اخباری که در رسانهها مبنی بر تشکیل احتمالی ائتلاف بین ایران، روسیه و ترکیه جهت حل بحران سوریه منتشر شدهاست، خاطرنشان کرد: تشکیل ائتلاف یک کارکرد و تعریف خاص خود را دارد. این نوع مذاکراتی که بین سه کشور ایران، روسیه و ترکیه وجود دارد مبتنی بر ملاحظاتی است که آنها دارند. ایجاد ائتلاف با چنین وضعیتی امکانش خیلی ضعیف است؛ چون دیدگاههای آنها نسبت به بحران سوریه متفاوت و متعارض است؛ اما زمینه برای گفتوگو و نزدیک شدن نگاهها و یا پیشبرد اهدافی که شاید طرفین داشته باشند، وجود دارد. با افزایش گفتوگو بین ترکیه، روسیه و ایران درخصوص سوریه، نمیتوان گفت که ترکیه موضع خود را نسبت به سوریه کاملا تغییر دادهاست؛ ولی تعدیل در سیاست این کشور قابل مشاهده است.

انتهای پیام/ 411