جای خالی پدر در آثار نمایشی را چه چیزی جبران میکند؟
گروه فرهنگ و هنر دفاع پرس- رسول حسنی: در دین اسلام پدر اساس و مرکزیت خانواده قرار داده شده است. حتی بنا بر آموزههای اسلام اگر پدری کافر باشد دلیل نمیشود از جانب فرزند به او بیاحترامی شود. گذشته از این در نظام خانواده ایرانی نیز پدر اُس و شالوده خانواده است و او باید مدیریت خانواده را به عهده بگیرد.
با این همه با کمال تاسف باید گفت این مهم در فیلمهای سینمایی و سریالهای تلویزیونی ایران نمودی ندارد. در آثار نمایشی پدر در برابر مشکلات یا حضوری ندارد، یا حضورش خنثی است و یا سبب بروز مشکلات است. در این آثار، پدر موجودی مستبد است که باعث ایجاد بحران میشود و یا انقدر منفعل است که توان گذر از بحران را ندارد.
در آثار نمایشی ما پدر خوب پدری است که همیشه لبخند میزند، همیشه "چشم" میگوید و تصمیمها را به سایر افراد خانواده واگذار میکند. در کمتر فیلمی دیدهایم که پدر نقشی فعال داشته باشد و سایر خانوده به او متکی باشند. این آثار القاگر این نکته هستند که پدر اگر نقطه اتکای جوان اول فیلم باشد کسر شأن جوان است و دیگر نمیتواند قهرمان داستان باشد؛ اما همین جوان در ادامه روایت به دوستانش تکیه میکند و از آنها استمداد میگیرد.
در فیلمهای بسیاری دیدهایم که پسری چادر مادرش را میبوسد؛ اما به یاد آوردن صحنهای که پسری دست پدرش را ببوسد را به سختی به یاد میآوریم.
در بررسی خانوادههایی که دچار بحران و تنش میان اعضا شدهاند به خوبی شاهدهستیم که پدر به حاشیه رانده شده و عنان زندگی به دست سایر اعضای خانواده افتاده است.
این مسئله در فیلمها وارونه جا افتاده است؛ عامل هر تنشی پدر است و این مادران هستند که با همه سختیها بار زندگی را به دوش میکشند و پدر متمول یا هوسباز دل در گرو عشق زنی دیگر دارد و به زن اول توجهی ندارد. وقتی فرزند این خانواده سر به شورش میگذارد و در مقابل پدر میایستد تا انتقام دل شکسته مادر را بگیرد، در نظر مخاطب او تبدیل به قهرمانی میشود که باید الگوی ما باشد. در فیلمها هیچگاه بیان نشده هر اختلافی که میان پدر و مادر میافتد به هیچکدام از فرزندان ارتباط پیدا نمیکند و خودشان هستند که باید این اختلاف را به نحوی حل کنند. مگر آنکه پدر یا مادر فرزندانشان را برای حل مشکل وارد اختلافاتشان کنند؛ آن هم مشروط بر اینکه این دخالت سبب بی احترامی به هیچکدام نشود.
