ساواک ؛ دستگاه سرکوب و شکنجه/ ماشین سرکوب شاه چگونه ساخته شد؟

گروه دفاعی - امنیتی دفاع پرس، سازمان اطلاعات و امنیت کشور معروف به ساواک، از اسفند سال ۱۳۳۵ تا بهمن ۱۳۵۷ سازمان اصلی پلیس امنیتی و اطلاعاتی ایران در زمان سلطنت محمدرضاشاه پهلوی بود که در طی دورانی از جنگ سرد، به مدت ۲۲ سال نبض امنیت داخلی و اطلاعات خارجی ایران را در دست داشت. ساواک در کنار مبارزه با فعالیتهای جاسوسی و نفوذی خارجی، در سرکوب مردم و مبارزین سیاسی ونظامی علیه شاه فعالیت گستردهای داشت. از میان 10 اداره ساواک، به طور مشخص اداره کل سوم ساواک، قدرت و اختیارات بسیاری در توقیف ، بازجویی و شکنجه و در یک کلام، سرکوب مبارزین داشت. مقر سابق ساواک در خیابان سلطنتآباد (پاسداران فعلی) تهران قرار داشت.

سه سال پس از کودتای ۲۸ مرداد ۱۳۳۲، سازمان اطلاعات و امنیت کشور در اسفند ۱۳۳۵ با تصویب مجلس شورای ملی تأسیس و بهعنوان یکی از زیرمجموعههای نخستوزیری تأسیس شد. تا پیش از تأسیس ساواک، شهربانی و به طور مشخص، اداره اطلاعات شهربانی، مسئولیت برقراری امنیت کشور را برعهده داشت.

از سال ۱۳۴۲ بخشهایی تخصصی تشکیل و چارت سازمانی آن توسعه یافت، بهطوریکه از ۵۳۰۰ افسر تماموقت و تعداد بسیار اما نامعلومی از خبرچینان پارهوقت تشکیل شد. ساواک همچنین با تأسیس اداره کل ضد جاسوسی، به مبارزه با فعالیتهای جاسوسی و نفوذی بیگانگان در ایران مشغول شد.