سازمان اطلاعاتی "آی‌اس‌آی" پاکستان را بهتر بشناسیم

به گزارش خبرگزاری دفاع مقدس به نقل از فارس، پس از استقلال پاکستان در سال ۱۹۴۷، دو سازمان جدید اطلاعات در این کشور ایجاد شد، اداره اطلاعات (IB) و اطلاعات نظامی (MI)، عملکرد ضعیف اداره اطلاعات در هماهنگی اطلاعاتی بین ارتش، نیروی دریایی و هوایی در زمان جنگ هند-پاکستان در سال ۱۹۴۷ موجب تاسیس سازمان اطلاعات داخلی موسوم به آی اس آی در سال ۱۹۴۸ شد.

طراحی این سازمان بگونهای است که نیروهایش از بین افراد نیروهای سهگانه ارتش انتخاب و مامور جمعآوری، آنالیز و ارزیابی اطلاعات خارجی اعم از نظامی یا غیرنظامی میشوند.

آی اس آی زاییده افکار یک افسر استرالیایی الاصل ارتش انگلیس به نام سرلشکر کاتوم و رئیس امور کارکنان ارتش پاکستان است. در ابتدا آی اس آی هیچگونه نقشی در جمعآوری اطلاعات داخلی، جز منطقه مرزی شمال-غرب و کشمیر آزاد، نداشت.

در اواخر ۱۹۵۰ که ایوب خان، رئیس جمهور پاکستان شد، نقش آی اس آی را در حفاظت از منافع پاکستان و تحت نظر گرفتن سیاستهای اپوزیسیون و حفظ نقش ارتش در پاکستان افزایش و توسعه داد.

آی اس آی پس از شکست در جنگ هند-پاکستان در سال ۱۹۶۵، مجددا در سال ۱۹۶۶ سازماندهی شد. در این دوره مسئولیت جمعآوری اطلاعات سیاسی داخلی در شرق پاکستان نیز به این سازمان واگذار شد. بعدا در زمان انقلاب ملیگرایانه بلوچها در بلوچستان در اواسط ۱۹۷۰، آی اس آی ماموریت یافت قلمرو بلوچستان را نیز پوشش دهد.

در زمان ریاست ذوالفقار علی بوتو که منتقد نقشای اس آی در زمان انتخابات ۱۹۷۰ بود و همین مسئله سبب تجزیه پاکستان و شکل گیری بنگلادش شد، آی اس آی اهمیت خود را از دست داد.

پس از به قدرت رسیدن ضیاءالحق در ژوئیه ۱۹۷۷، مجددا آی اس آی توسعه یافت و مسئول جمعآوری اطلاعات در مورد گروههای کمونیستی سند و گروههای مختلف دیگر نظیر حزب مردم پاکستان شد در در زمان جنگ افغان-شوروی در سال ۱۹۸۰ فعالیتهای پنهانی بین آی اس آی و سیا افزایش یافت.

گروه ویژه افغانها زیر نظر و فرمان کلنل محمد یوسف برای سرپرستی هماهنگیهای لازم را در آمریکا دیدند و تعداد زیادی از کارشناسان علمیات پنهانی سیا به آی اس آی ملحق شدند تا در عملیات ضد شوروی با کمک گرفتن از مجاهدین افغان شرکت کنند.